Η θεωρία του τυχαίου στις επαγγελματικές μας επιλογές

Κατά πόσο θα μπορούσαμε να ανταποκριθούμε στο τυχαίο και ποια τα οφέλη για τη ζωή μας; Η επαγγελματική συμβουλευτική στην προσπάθειά της να βοηθήσει τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις στην εργασία τους ανέπτυξε μια σύγχρονη προσέγγιση, που θα τους δώσει χρήσιμες δεξιότητες, ώστε να ανταποκριθούν στο απρόβλεπτο. Την ονόμασε, θεωρία του τυχαίου.

Τι απρόβλεπτο θα μπορούσε να μας συμβεί;

Με δεδομένη την αβεβαιότητα και την κοινωνική και οικονομική κρίση που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε στον τομέα της απασχόλησης, έχει διατυπωθεί η Θεωρία του Τυχαίου. Πρόκειται για μια διαφορετική προσέγγιση στην επαγγελματική ανάπτυξη η οποία υποστηρίζει πως η πραγματικότητα στην οποία ζούμε είναι τόσο πολυσύνθετη που μας περιορίζει στο τι γνωρίζουμε αλλά, κυρίως, στο τι ελέγχουμε στη ζωή μας. Έτσι, ακόμα και αν έχουμε σχεδιάσει προσεκτικά τις επαγγελματικές μας επιλογές, είναι πιθανόν να προκύψουν απρόβλεπτα δυσάρεστα γεγονότα και αποτυχίες, όπως η απώλεια μιας θέσης εργασίας και η αδυναμία εξεύρεσης μιας νέας θέσης απασχόλησης ή άσχημες καταστάσεις που βιώνουμε στη δουλειά που ήδη είμαστε.

Πώς μπορούμε να αποκτήσουμε τον έλεγχο;

Για να αποκτήσουμε μεγαλύτερο έλεγχο στη ζωή μας υποστηρίζεται ότι πρέπει να αναπτύξουμε μια δεξιότητα ζωής που ονομάζεται «ετοιμότητα στο τυχαίο». Πρόκειται για την αναγνώριση και την αξιοποίηση τυχαίων καταστάσεων είτε πρόκειται για θετικά ή αρνητικά απρόοπτα γεγονότα της ζωής. Παράλληλα, τα άτομα χρειάζεται να αναπτύσσουν πέντε αναγκαίες δεξιότητες σταδιοδρομίας:

1) Περιέργεια: Είναι απαραίτητη για την ανακάλυψη νέων μαθησιακών εμπειριών. Σε ένα κόσμο που όλα αλλάζουνε ραγδαία και εξελίσσονται είναι αναγκαίο να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά και να τον εξερευνούμε συνεχώς για να αποκτήσουμε νέες γνώσεις και εμπειρίες.

2) Επιμονή: Η επιτυχία δεν έρχεται σε μια νύχτα. Ακόμα και να έρθει θα είναι παροδική. Χρειάζεται να επενδύσουμε χρόνο και ενέργεια για να πετύχουμε τους στόχους μας, οπότε η επιμονή είναι πολύ σημαντική αρετή.

3) Ευελιξία: Πρόκειται για μια δεξιότητα που ψάχνουν όλοι οι εργοδότες. Η Ευελιξία βοηθάει στην γρήγορα και εύκολη προσαρμογή στις νέες καταστάσεις όπως αλλαγές στις διαδικασίες, τις τεχνολογίες, τα πρόσωπα, τα χρονοδιαγράμματα και τους πόρους.

4) Αισιοδοξία: Τίποτα δεν μπορεί να γίνει αν πρώτα δεν πιστέψουμε σε αυτό. Η αρνητική ενέργεια από τον ίδιο μας τον εαυτό αποτελεί εμπόδιο στα σχέδια μας. Επιπλέον, η απαισιοδοξία μας επηρεάζει στις αποφάσεις που λαμβάνουμε και δεν μπορούμε να διακρίνουμε ή να εκμεταλλευτούμε ευκαιρίες που μας παρουσιάζονται.

5) Ανάληψη ρίσκου: Όλα τα όμορφα πράγματα στη ζωή απαιτούν ρίσκο. Στο άγνωστο είναι που εξελισσόμαστε και γινόμαστε καλύτεροι. Είναι πιο επικίνδυνο να μένει κανείς στάσιμος χωρίς να παίρνει ρίσκα από το να δοκιμάζει τις δυνάμεις του αναλαμβάνοντας τις συνέπειες των πράξεων του. Η καλύτερη επιλογή όμως είναι να παίρνουμε υπολογισμένα ρίσκα. Πρόκειται για ρίσκα που σίγουρα αποτελούν προκλήσεις αλλά σε περίπτωση αποτυχίας, μπορούμε να ανταποκριθούμε και να επανέλθουμε.

Ουσιαστικά, η “ετοιμότητα στο τυχαίο“, μας προτείνει να είμαστε «ανοιχτοί» και θετικοί απέναντι σε νέες καταστάσεις καθώς μπορεί να μας βοηθήσουν, αν αξιοποιηθούν σωστά, να βελτιώσουμε την επαγγελματική αλλά και την προσωπική μας ζωή.

Μύθοι και η «πραγματικότητα» του Τυχαίου

Σύμφωνα με τη Θεωρία του Τυχαίου υπάρχει μια σειρά μύθων που έχουν διαμορφωθεί κατά καιρούς και που έρχεται να καταρρίψει:

Κοινοί «μύθοι»	Πώς τους αντικρούει η Θεωρία του Τυχαίου
Μην αφήνεις τυχαία γεγονότα να χαλάσουν τα σχέδιά σου.	Εκμεταλλεύσου στο έπακρο τα τυχαία γεγονότα.
Διάλεξε έναν επαγγελματικό στόχο το συντομότερο δυνατόν.	Πάντα να διατηρείς ανοιχτές τις επιλογές σου.
Κάνε οτιδήποτε μπορείς για να πραγματοποιήσεις το όνειρό σου.	Να είσαι σε επαγρύπνηση ώστε αν χρειαστεί να αλλάξεις το όνειρό σου.
Να ενεργείς μόνο όταν είσαι σίγουρος για το αποτέλεσμα.	Προσπάθησε, ακόμα και αν δεν γνωρίζεις το αποτέλεσμα.
Απόφυγε να κάνεις λάθη.	Προχώρα μπροστά και ας κάνεις λάθη.
Περίμενε να σου φέρει η τύχη μια επιθυμητή αλλαγή στη ζωή σου.	Κάνε ό,τι μπορείς για να δημιουργήσεις τη δική σου τύχη.
Αναζήτησε θέση σε ένα επάγγελμα μόνο αν έχεις τις απαραίτητες δεξιότητες.	Αναζήτησε θέση σε ένα επάγγελμα ακόμα και αν δεν κατέχεις τις απαιτούμενες δεξιότητες – θα τις μάθεις στη συνέχεια.

Συνεπώς, τα μη προγραμματισμένα γεγονότα είναι ένα φυσιολογικό αλλά και απαραίτητο συστατικό της ζωής και όσο πιο δεκτικοί είμαστε στο να τα διαχειριστούμε τόσο περισσότερο θα συμβάλλουν στην προσωπική και επαγγελματική μας εξέλιξη.