Μόλις αποφοίτησες και πήρες επιτέλους το πολυπόθητο χαρτί! Συγκινημένοι οι γονείς μετά το πανεπιστήμιο, ήδη σε βλέπουν επιστήμονα ή στέλεχος επιχειρήσεων. Παππούς, γιαγιά, θείοι και θείες σε συγχαίρονται για την επιτυχία. Ο ενθουσιασμός είναι έκδηλος στην ατμόσφαιρα, ώσπου να γίνει η ερώτηση που θα τα καταστρέψει όλα:
Μόλις διαπίστωσες ότι δεν έχεις ιδέα ποια θα είναι τα επόμενα βήματα στη ζωή σου. Αναρωτιέσαι πολλές φορές: Τι επάγγελμα μου ταιριάζει; Πως θα βρω δουλειά. Μου άρεσε ο κλάδος που σπούδασα; Έχω βάλει ποτέ στόχο στην ζωή μου πέρα από το πτυχίο μου; Σαφώς μια εύκολη απάντηση για να αποφύγεις τη δύσκολη θέση που βρίσκεσαι, θα ήταν “μεταπτυχιακό!”. Έχεις μάθει να βρίσκεσαι μόνο πίσω από θρανία στην ζωή σου, έτσι πολύ γρήγορα το μεταπτυχιακό μοιάζει ως η καλύτερη επιλογή σου.
Μην αισθάνεσαι άβολα, μεγαλώνουμε με αυτή την ιδέα. Μάλιστα, οι περισσότεροι νέοι σήμερα διαλέγουμε να συνεχίσουμε σε μεταπτυχιακές σπουδές αμέσως μετά την αποφοίτηση μας. Έχουμε σκεφτεί όμως αν το μεταπτυχιακό είναι η ορθότερη επιλογή για να χτίσουμε την καριέρα μας; Υπάρχει περίπτωση να επιλέξαμε το μεταπτυχιακό γιατί μοιάζει η πιο “ασφαλής” και γνώριμη επιλογή διότι δεν γνωρίζουμε εναλλακτικές;
Αρχικά για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα πρέπει να απομυθοποιήσουμε τη λέξη “ασφαλής” επιλογή. Τι σημαίνει το μεταπτυχιακό είναι ασφαλής επιλογή; Είμαστε έτοιμοι να αφιερώσουμε άλλα 2 χρόνια στην ζωή μας για να σπουδάσουμε κάτι στο οποίο ποτέ δεν έχουμε εργαστεί; Είμαστε τόσο σίγουροι για τα επαγγελματικά μονοπάτια, που θέλουμε να ακολουθήσουμε από νωρίς, για αυτό και αποκτάμε εξειδίκευση; Θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε το μεταπτυχιακό μας διότι, όπως και το πτυχίο, έτσι και αυτό δεν μας εξασφαλίζει εργασία. Επιπλέον, θεωρούμε πιο ασφαλές να επενδύσουμε 10.000 με 50.000€ για μεταπτυχιακό και όχι να δοκιμάσουμε τις ικανότητες μας στο επιχειρείν ή σε ένα περιβάλλον εργασίας;
Εδώ δεν έχουμε προλάβει ακόμα να καταλάβουμε αν μας καλύπτει η υπάρχουσα σχολή που βρισκόμαστε και ξαφνικά πρέπει να σχεδιάσουμε και το μέλλον μας;
Καλούμαστε να πάρουμε αποφάσεις για τις οποίες δεν μας έχουν δώσει οδηγίες χρήσεις, σκονάκια ή έτοιμες λύσεις. Τι κάνει ένα κακομαθημένο παιδί όμως όταν δεν του δίνεις μασημένη τη τροφή; Φυσικά αντιδρά. Κατηγορεί τους πάντες και τα πάντα και όλα του φταίνε.
Έχει σκάσει πλέον η φούσκα ότι η ζωή είναι δίκαιη. Οτι οι δρόμοι είναι στρωμένοι και απλώς επιλέγεις. Για πρώτη φορά καταλαβαίνει ότι για να έχεις, πρέπει να διεκδικήσεις. Αλλά για να διεκδικήσεις πρέπει να εκτεθείς. Να έχεις ανοιχτό μυαλό. Να επικοινωνήσεις και να δικτυωθείς. Να τολμήσεις και να αποτυχείς. Άτυχο το παιδί όμως, γιατί δεν βρίσκει σε πιο κεφάλαιο έμαθε την λέξη σθένος και είναι σίγουρο ότι πέρασε όλες τις εξετάσεις που του είπαν. Κρύβεται λοιπόν πίσω από την ανασφάλεια του για το άγνωστο και την αδυναμία του να ανταποκριθεί στις περιστάσεις. Γίνεται θεατής στην ζωή του και περιμένει ποιος θα του υποδείξει μια κατεύθυνση για να ακολουθήσει.
Η μαγική λύση θα δοθεί από τους πιο αγαπημένους και εν δυνάμει πιο “επικίνδυνους” ανθρώπους που έχει στην ζωή του. Τους γονείς του. Οι γονείς του από την υπερβολική αγάπη που του έχουν αρνούνται να βλέπουν το παιδί τους στην αδράνεια και του υποδεικνύουν το δρόμο της επιτυχίας. Το δρόμο που γνώρισε ένδοξες εποχές όταν ήταν αυτοί νέοι. Το δρόμο που σίγουρα θα εξασφαλίσει μια δουλειά και για το παιδί τους. Το δρόμο του μεταπτυχιακού.
Η αντίληψη ότι το μεταπτυχιακό είναι συμβόλαιο εργασίας είναι κατάλοιπο προηγούμενων δεκαετιών. Τότε ήταν της μόδας ο καθένας να κάνει 1-2 μεταπτυχιακά, ώστε να αρχίσει να διεισδύει στην αγορά εργασίας. Σήμερα έχουμε εισέλθει επίσημα σε μια εποχή “ακαδημαϊκού πληθωρισμού”, που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει ότι τα πτυχία χάνουν την αξία τους σταδιακά.
Για να γίνει πιο κατανοητό το φαινόμενο του “ακαδημαϊκού πληθωρισμού”, ας φανταστούμε ότι βρισκόμαστε στο νηπιαγωγείο. Το επόμενο βήμα στη ζωή μας είναι να πάμε δημοτικό και το μεθεπόμενο γυμνάσιο, αργότερα λύκειο και μετέπειτα Πανεπιστήμιο. Μεγαλώνουμε δηλαδή μέσα σε ένα προστατευμένο σύστημα, καθισμένοι όλοι στην ίδια καρέκλα για 16 χρόνια. Διαβάζουμε όλοι ό,τι μας υποδεικνύουν. Ανεβαίνουμε όλοι τα ίδια επίπεδα όπως μας ορίζουν. Μας ελέγχουν όλες τις ικανότητες μας με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, με εξετάσεις του θρανίου. Ιδανικό μοιάζει αν η κοινωνία ζητούσε μόνο τους ίδιους εργαζόμενους για την ίδια σειρά παραγωγής και με την ίδια τυποποιημένη εργασία. Αλλά ευτυχώς ή δυστυχώς δεν συμβαίνει αυτό.
Μετά το Πανεπιστήμιο όμως, αλλάζουν οι σταθερές μας. Αποχαιρετάμε την γυάλα μας και για πρώτη φορά στη ζωή μας παίρνουμε πραγματικά τα ηνία. Έχουμε τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε εμείς τα επόμενα βήματα. Χιλιάδες άγνωστα μονοπάτια που ήδη μας χτυπούσαν την πόρτα ως φοιτητές αλλά αρνιόμασταν να τα εξερευνήσουμε. Δεν ταξιδέψαμε όταν μπορούσαμε. Δεν δοκιμάσαμε τις δυνατότητες μας σε ομάδες του Πανεπιστημίου. Δεν ασχοληθήκαμε με τον εθελοντισμό για φαινόμενα που μας απασχολούν. Δεν σπουδάσαμε για ένα εξάμηνο σε μια χώρα με άλλη γλώσσα. Δεν πήραμε εκείνη την εργασία που απαιτούσε να βγούμε στον έξω κόσμο των επιχειρήσεων. Δεν ζοριστήκαμε κάνοντας παράλληλα μια πρακτική άσκηση.
Ξεχάσαμε να προετοιμαστούμε για τον πραγματικό κόσμο.
Το πρόβλημα που δημιουργείται αυτή τη στιγμή πλέον είναι ότι όλοι κινούμαστε στον ίδιο δρόμο. Σε ένα δρόμο που όλοι βρεθήκαμε έχοντας την ίδια πορεία, χωρίς καμιά ιδιαίτερη διαφοροποίηση, περιμένοντας μάταια να ξεχωρίσουμε. Ιδιαίτερα ειρωνικό είναι ότι θα έπρεπε να γνωρίζουμε αυτό το φαινόμενο, γιατί το ζούμε καθημερινά και το ονομάζουμε μποτιλιάρισμα. Ένα μποτιλιάρισμα πτυχιούχων που έχουν παρόμοια πορεία και αναζητούν μια θέση εργασίας, που απαιτεί πάντα μια σχετική προϋπηρεσία.
Δεν μπορούμε σε καμιά περίπτωση να καταδικάσουμε την αξία ενός μεταπτυχιακού. Μερικές φορές είναι απαραίτητο. Παρόλα αυτά δεν σημαίνει ότι είναι για όλους και ότι πρέπει να το κάνουμε στα 22 κατευθείαν μόλις τελειώσουμε το Πανεπιστήμιο.
Και αν θες τη προσωπική μου γνώμη, ακόμα και αν το μεταπτυχιακό ήταν η ασφαλής επιλογή, θέλεις από τα 22 σου να ζεις στη ζώνη ασφαλείας σου; Τα πιο έντονα, δημιουργικά και παραγωγικά χρόνια αρχίζουν όταν δεν υπάρχουν οδηγίες και περιορισμοί, όταν οι κανόνες σε προκαλούν να τους διαψεύσεις. Τα 16 χρόνια που εκπαιδεύτηκες ήταν μια επαναλαμβανόμενη ρουτίνα με αυστηρές δομές και σχετικά εύκολα αν σκεφτείς ότι το μόνο που έκανες ήταν να διαβάζεις, να περνάς μαθήματα και να ανεβαίνεις επίπεδα.
Να θυμάσαι ότι τα όνειρα, πραγματοποιούνται μόνο όταν βάζουμε στόχους και προχωράμε σε πράξεις. Δεν είναι αργά να βάλεις στο ντουλάπι τα ρούχα του θύματος και να διεκδικήσεις τη ζωή. Έχεις τη ευκαιρία να ρισκάρεις, να μην φοβηθείς, να κινηθείς στο άγνωστο και να εκτεθείς πραγματικά σε κάθε τομέα. Να κυνηγήσεις και να συλλέξεις εμπειρίες που θα διαμορφώσουν την προσωπικότητα σου, θα αναπτύξουν πολύτιμες δεξιότητες και θα σε κάνουν να ξεχωρίσεις. Θα έχεις τη τύχη να αποτύχεις πολλές φορές. Θα γνωρίσεις τις προκλήσεις και τις γλύκες που κρύβει η διαδρομή. Θα νιώσεις την πραγματική απογοήτευση του να πιάνεις πάτο και θα βρεις το τρόπο να ελευθερώσεις τη πραγματική δύναμη που κρύβεις μέσα σου, για να σηκωθείς. Θα ψάξεις την επιτυχία στις κορυφές πολλών βουνών χαζεύοντας τα πιο όμορφα τοπία που μπορούσες ποτέ σου να φανταστείς.
Οι σπουδές μας είναι μόνο η αφετηρία του ταξιδιού μας, όχι ο προορισμός. Για να βρούμε το προορισμό μας χρειάζεται να ηγηθούμε πρώτα στον εαυτό μας και να γίνουμε συλλέκτες εμπειριών.
Συνεπώς, η επιλογή είναι δική σου. Θέλεις να ακολουθήσεις ένα βατό γνωστό μονοπάτι ή να χαράξεις το δικό σου;
Πριν απαντήσεις σκέψου: Ο έξω κόσμος είναι αρκετά περίπλοκος αλλά θα ήθελες να ήταν απλός; Επίσης, δεν έχει ταμπέλες, αλλά και πάλι αν είχε, θα ήθελες να τις ακολουθήσεις;
Περισσότερα άρθρα στην “Αυτογνωσία & Ανάπτυξη”:
– Slow Life – Η νέα τάση που έγινε λατρεία!
– Η θεωρία του τυχαίου στις επαγγελματικές μας επιλογές
– Τι; Φοβάσαι να πετύχεις στην ζωή σου;
– Οι έξι συνήθειες που σου δίνουν δύναμη!
Συμβουλές How-To
– Κορονοϊός: πώς να δουλεύεις από το σπίτι χωρίς άγχος
– Personal brand: Πώς θα χτίσετε την επαγγελματική σας ταυτότητα
– H ευτυχία στη δουλειά μας: Πώς γίνεται να έχουμε εργασία και χαρά!
Συμβουλές για Φοιτητές
– Πανελλήνιες – Συμβουλές Καριέρας για νέους Φοιτητές
– 5+1 συμβουλές καριέρας για έναν 20χρονο φοιτητή.
Μία Απάντηση
Πολύ ωραίο! Θα το δείξω στους γονείς μου γιατί νομίζω έτσι θα με καταλάβουν παραπάνω 😉